Leefachterstanden, de waarde van de eindtoets en 8,5 miljard!?
Deze online ouderavond smaakte naar meer…
Het nieuws over onderwijs vloog ons om de oren, de afgelopen maanden. De overheid liet weten 8,5 miljard extra te willen uitgeven. Kinderen zouden tijdens de coronaperiode achterstanden hebben opgelopen. En er was felle kritiek op de eindtoetsen, die misschien wel veel minder goed werken dan we denken. Genoeg reden voor SaKS om met ouders en deskundigen eens flink bij te praten. Het gesprek werd geleid door Igor Verettas (onderwijs & ontwikkeling.) Verder zaten er vijf gasten aan tafel, ieder met een ander perspectief. Even snel het rijtje: Charlotte Levering (ouder uit de Medezeggenschapsraad), Miranda Kramer (leerkracht), Dick Bruinzeel (bestuurder Jan Arentz), Astrid Ottenheym (Samenwerkingsverband PPO NK) en Anne Bruggeman (College van Bestuur SaKS). Via de chat konden andere ouders meepraten en vragen stellen. Dat deden ze gelukkig met plezier!
Wat te doen met dat extra geld?
Gespreksleider Igor legde de vraag voor waar die 8,5 miljard aan zou moeten worden uitgegeven. Een keertje niet alleen naar rekenen en taal, was meteen het antwoord van leerkracht Miranda. Interim-bestuurder Anne viel haar bij. Waar zit het kind in zijn of haar ontwikkeling? Als we dat eerst eens uitzoeken, kunnen we dáár onze plannen op baseren, zei ze. Dick van het Jan Arentz voegde daaraan toe dat de nadruk moet liggen op het persoonlijke contact, dat tijdens corona zo enorm werd gemist. ‘Zonder relatie geen prestatie.’
Het extra geld van de overheid komt met een zogeheten menukaart, waaruit scholen kunnen kiezen.
Eerst de school, dan de menukaart – niet andersom
Het extra geld van de overheid komt met een zogeheten menukaart, waaruit scholen kunnen kiezen. Ja, daar werd aan tafel een beetje om gelachen. Anne draaide het om: je moet als school eerst bepalen waar je trek in hebt, en daarna ga je pas kijken wat de menukaart te bieden heeft. Iedere school heeft namelijk heel andere wensen. Dick stemde in: ‘Dat geldt ook voor het middelbaar onderwijs.’
Vlammend betoog van een pedagoog
Om het onderwerp van achterstanden in te leiden, werd een filmpje ingestart van pedagoog Marcel van Herpen. Dat maakte indruk. Marcel is een bevlogen verteller en kan als geen ander uitleggen dat corona op ieder kind een andere uitwerking heeft gehad. Terwijl het ene kind tot rust kwam, stond het andere kind juist meer en meer onder druk. Dat verschil veroorzaakt een kloof.
Vertrouwen, vrijheid en verantwoordelijkheid
Het is mogelijk om deze kloof te dichten, maar volgens Marcel kan dat alleen met vertrouwen, vrijheid én verantwoordelijkheid. Ouders en scholen moeten elkaar vertrouwen. Kinderen hebben vrijheid nodig, en verantwoordelijkheid om die vrijheid te kunnen dragen. Marcel benadrukte dat dit vraagstuk moet worden gezien als een zorg, niet als een probleem. Een probleem los je zo op, en dat is in dit geval makkelijker gezegd dan gedaan. Achterstanden zullen nog heel lang onze liefdevolle aandacht vereisen. Uit een poll onder ouders die met de online avond meekeken, bleek dat het overgrote deel zich geen zorgen maakte om leef- of leerachterstanden. Een veelzeggende uitslag!
Houd verschillende kinderen lekker bij elkaar
Astrid van Samenwerkingsverband PPO NK was heel enthousiast over heterogene groepen. Oftewel: groepen waarin verschillende kinderen met verschillende talenten en behoeften gewoon bij elkaar zitten. Charlotte was het daar als ouder zeer mee eens. Zij vond dat je kinderen zelf moet laten ontdekken waar ze goed in zijn, en daar hebben ze tijd voor nodig.
Hoewel ook Dick zich hierin kon vinden, zei hij wel dat dit voor VO-scholen lastig is. Zij krijgen betaald per leerling, en de angst bij bestuurders is dat een meer heterogene aanpak tot minder aanmeldingen leidt. Stof om nog eens goed over na te denken, dus.
Minder eindtoetsen, meer ruimte voor de professional
Een heikel punt van bijvoorbeeld de Cito-toets is dat kinderen een stempel opgedrukt krijgen: die hoort bij de laagste twintig procent. Dit vond iedereen aan tafel geen recht doen aan kinderen. Miranda weet als leerkracht uit ervaring dat toetsing nodig is, maar zei dat het op een andere manier moet dan hoe we het nu aanpakken. ‘Nou, inderdaad,’ vulde Anne aan. ‘We kunnen alleen nog maar denken in toetsen. Vergelijk het kind nu eens met zichzelf, in plaats van met het landelijk gemiddelde.’.
Het belang van een warme overdracht
Dick brak een lans voor de zogeheten warme overdracht. Met deze term wordt contact tussen middelbare scholen en basisscholen over leerlingen bedoeld. Een mentor in een brugklas kan ontzettend veel hebben aan het advies van iemands voormalige leerkracht in groep acht. Een toets is daarbij slechts een hulpmiddel, zei Dick. Dit werd nog eens geïllustreerd met een filmpje van NPO Radio 1, waarin toets-expert Karin Heij vertelt dat het nut van de Cito-toets enorm wordt overschat en niet doet waar hij voor bedoeld is.
Al met al een boeiend en leerzaam gesprek
Wij kijken terug op een geslaagde online avond, waarna we beseffen dat er nog best wat strukturen doorbroken mogen worden, willen we de ontwikkeling van kinderen echt leidend laten zijn. We willen onze gasten nog eens bedanken voor hun komst, en de meekijkende ouders voor hun enthousiaste deelname. Mocht je deze editie hebben gemist: hopelijk tot de volgende keer! Want die komt er zeker.