“Leerkrachten + vakdocenten = gouden combinatie”
"Wat ben ik trots op ons team”, vertelt schoolleider Margot Mulder van Het Kompas enthousiast. “We hebben dit schooljaar iets nieuws neergezet. Onverwachts moesten we ons onderwijs anders organiseren en dat heeft veel gevraagd van alle collega’s. Toch zie en merk ik dat we iets in beweging hebben gezet waarmee we ons onderwijs hebben verrijkt.”
In de aanloop naar de zomervakantie zorgen schoolleiders en directeuren dat ‘de formatie rond is’. Anders gezegd: dat iedere groep één of meerdere leerkrachten heeft en naar school kan. Margot Mulder van het Kompas legt uit hoe dat liep in de zomer van 2023: “Alles was geregeld. Het nieuwe jaar kon zó van start.
En toen, plots, kregen we te maken met onverwachte mededelingen: langdurig verzuim, zwangerschapsverlof. De formatie was allesbehalve ‘rond’. Hoe gaan we dit in vredesnaam doen? Dankzij ons team en vakdocent beeldende vorming Doortje Bruin hebben we het geregeld. Onze kinderen gaan ‘gewoon’ naar school én we hebben er iets prachtigs voor teruggekregen: we zijn anders gaan denken en doen.”
Vakdocenten en een puzzel
“Doortje kenden we al langer. Als vakdocent gaf zij bij ons op school al beeldende vorming (waarbij kinderen leren hun gevoelens, gedachten en ervaringen uiten in beeldend werk, zoals tekeningen, video of ruimtelijke vormen zoals beeldhouwwerk). We hadden een fijne klik en de kinderen genieten van haar lessen. Ook hebben we het geluk dat een van onze collega’s vakleerkracht bewegingsonderwijs is én openstond voor een andere rol. Bovendien is er een roostergoeroe in ons midden. Regina, zonder jou had ik niet geweten waar ik het zoeken moest”, lacht Margot.
“We zijn gaan puzzelen. De vakdocenten waren op twee dagen beschikbaar. Dus: rouleren maar! Al onze groepen krijgen op die dagen beeldende vorming en/of bewegingsonderwijs bij de vakdocenten. Daarnaast volgen ze hun ‘gebruikelijke lessen’ in hun eigen groep, waar leerkrachten ook rouleren en lesgeven binnen hun talent: de ene collega geeft rekenonderwijs en de ander spelling. Het lijkt een beetje op een middelbare school: per ‘vak’ heb je een leerkracht.
Hoe organiseer je dat? Het klinkt misschien eenvoudig en toch is het ook een zoektocht. Als je bedenkt dat er ook pauzes zijn, dat kinderen onder begeleiding van en naar een gymles gaan én dat je vraagt van sommige collega’s dat zij een hele dag schakelen tussen verschillende groepen, dan is dat niet niks. Tijdens een grote doorloop bleek dat er een groep een kwartier zonder begeleiding door de school dwaalde. Ook dat soort dingen los je dan met elkaar op.”
Het resultaat mag er zijn. Margot: “Onze kinderen bewegen, ontwikkelen hun creatieve talenten én zijn heel enthousiast op school. Voor veel kinderen maakt het ook niet uit dat ze meer gezichten op één dag zien, die vinden het juist leuk! En onze collega’s hebben zich enorm ontwikkeld, zijn wendbaarder en flexibeler geworden en creëren samen een vorm van onderwijs waar we trots op mogen zijn.”
'Het blijft fascinerend om te zien hoe snel kinderen leren.'
Anders doen = aanpassen
“Zodra je iets anders gaat doen dan je deed, dan heeft dat tijd nodig”, vertelt Margot. “Ons team heeft moeten wennen. Sommige collega’s waren direct enthousiast en zijn van nature dol op afwisseling. Andere collega’s voelen zich fijner bij een dag waarbij ze hun ‘eigen’ groep draaien. We hebben goed naar elkaar geluisterd, veel uitgeprobeerd en ons rooster samen anders ingericht.
Ik denk zelf dat deze manier van werken, waarbij kinderen vaker uit hun eigen groep komen, talenten en interesses van leerkrachten meer ruimte krijgen en waarin je allemaal je nek uitsteekt voor elkaar, een prachtige ontwikkeling is. Het helpt ons dat we nu ervaring hebben met deze manier van wendbaar organiseren en kunnen dit nu altijd inzetten als we ‘vakken’ of ‘workshops’ willen optuigen voor de kinderen van onze school. Ook als er een leerkracht ziek is, kun je met dit soort roosters zorgen dat alle kinderen gewoon naar school blijven gaan. Het is puzzelen en soms hard werken, en tegelijkertijd creëer je meer lucht en meer speelsheid in het onderwijs.”
Creativiteit is onmisbaar
“Het mooiste vind ik dat we dankzij Doortje beeldende vorming echt hebben geïntegreerd in ons onderwijs”, sluit Margot af. “Creativiteit is een ongelofelijk belangrijk onderdeel van de ontwikkeling van kinderen. En van volwassenen trouwens ook.”
Doortje: “Creativiteit is wat mij betreft de sleutel voor je (emotionele) ontwikkeling. Het is zo leuk om met kinderen te werken en bij te dragen aan hun creatieve ontwikkeling. Het blijft fascinerend om te zien hoe snel kinderen leren. Hoe ze omdenken en problemen oplossen. En hoe dat verschilt per kind. Laat kinderen daarom zo veel mogelijk uitproberen. Laat ze zelf met oplossingen komen en ontdek samen met hen waar ze van nature goed in zijn. Die positiviteit benadrukken, daar gaat het om!”
Meer weten
Sparren met Margot over hoe zij het rooster anders heeft georganiseerd en haar school wendbaarder heeft gemaakt? Stuur haar een mailtje op m.mulder@saks.nl.